آسمان در این ماه ـ دی 1403

معرفی مهم‌ترین رویدادهای رصدی ماه جاری به صورت هفتگی

هفته سوم دی 1403

از شنبه 15 دی تا جمعه 21 دی

زمین:

شنبه 15 دی 1403 به ساعت 13:28 جهانی (16:58 تهران) زمین از حضیض مداری خود عبور می‌کند. در این زمان فاصله زمین تا خورشید به 0.9833 یک واحد نجومی خواهد رسید.

ماه:

در نیمه اول ماه قمری هستیم و هلال ماه افزاینده است. در طول این هفته می‌توان آن‌را از قبل غروب خورشید در آسمان دید. این هفته را در کنار ناهید و کیوان آغاز می‌کند و با مشتری جمعه را به پایان می‌برد.

جمعه 14 دی: یک همنشینی زیبا با ناهید

شنبه 15 دی: همنشینی با زحل

یکشنبه 16 دی: همنشینی با نپتون

پنجشنبه 20 دی: در کنار خوشه پروین و اورانوس

جمعه 21 دی: همنشینی با مشتری

عطارد (تیر):

در نور نارنجی آسمان صبحگاهی دیده می‌شود. از صورت فلکی مارافسای وارد کماندار (قوس) می‌شود. روزهای قبل آن‌را در آسمان صبحگاهی و روبروی قلب‌العقرب می‌دیدیم. اکنون در حال دور شدن از قلب‌العقرب است و آرام آرام به خورشید نزدیک می‌شود. دیدنش در آخر هفته کمی سخت می‌شود.

ناهید (زهره):

با قدر ظاهری 4.5- پادشاه بلامنازع آسمان شامگاهی است. ستاره‌ای بسیار درخشان که آسمان عصرگاهی و شب را روشنی‌بخش است. ناهید در صورت فلکی آبریز (دَلو) است. اگر بخواهید حرکت یک سیاره را بین ستاره‌ها مشاهده و بررسی کنید، بهترین موقعیت است. جابه‌جایی ناهید در دو شب پی‌درپی، به خوبی قابل تشخیص است.

اگر با تلسکوپ به ناهید نگاه کنید، نیمدایره بودن آن به وضوح دیده می‌شود.

بیشترین کشیدگی شرقی زهره: جمعه 21 دی سیاره ناهید به بیشترین کشیدگی شرقی خود می‌رسد. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که سیاره‌ای داخلی (تیر و زهره) به بیشترین جدایی زاویه‌ای با خورشید از سمت شرق آن می‌رسد. برای سیاره ناهید، این بیشترین جدایی زاویه‌ای 47 درجه است. به عبارت دیگر حرکت بازگشتی سیاره ناهید از این روز به بعد شروع می‌شود و فاصله زاویه‌ای آن با خورشید رو به کاهش می‌رود.

مریخ (بهرام):

مریخ در سرطان قرار دارد. ساعتی پس از تاریک شدن هوا می‌توان طلوع آن‌را مشاهده کرد. تا صبح در آسمان همچون ستاره‌ای نارنجی در بین ستاره‌های زمستانی می‌درخشد. روشنایی‌اش تقریبا هم‌قدر با شباهنگ است. مقایسه مریخ و شباهنگ جالب است: هم‌نور اما با رنگ‌های مختلف.

مطلب مرتبط: راهنمای رصد با تلسکوپ‌های کوچک

مشتری (برجیس):

حدود یک ماهی از مقابله‌ی مشتری گذشته است. بنابراین با غروب خورشید، به راحتی برفراز افق شرقی دیده می‌شود. در این شب‌ها اندکی پس از غروب و هنگامی که هنوز نور عصرگاهی وجود دارد، مشتری و ناهید در دو سوی آسمان همچون دو جواهر می‌درخشند.

مشتری در ثور قرار دارد و مهمان شاخ‌های گاو است. همنشینی‌اش با دبران و خوشه پروین، زیباست. پیگیری موقعیت قمرهای گالیله‌ای آن را با ابزاری کوچک فراموش نکنید.

کیوان (زحل):

سیاره زحل در صورت فلکی دَلو (آبریز) است و روز به روز فاصله‌اش با ناهید کمتر و کمتر می‌شود. در غروب شنبه 15 دی یک مقارنه‌ی نزدیک با هلال ماه دارد. متأسفانه در رصد با تلسکوپ‌های کوچک، حلقه‌اش چندان شکوهی ندارد، زیرا از لبه دیده می‌شود.

اورانوس:

اورانوس از قدر ظاهری 5.6 در مرز صورت‌های حَمَل و ثور قرار دارد. با کمک خوشه پروین می‌توان مکان آن‌را یافت. شامگاه پنجشنبه 20 دی، ماه و پروین و اورانوس یک مثلث می‌سازند. در این شب اورانوس در جنوب ماه قرار دارد.

نپتون:

با قدر ظاهری 7.8 در صورت فلکی حوت است. در نزدیکی زحل قرار دارد. ماه با نپتون در شامگاه یکشنبه 16 دی یک همنشینی بسیار نزدیک دارد. لبه‌ی پایینی هلال ماه نزدیک نپتون است و ستاره 20حوت در غرب این‌دو قرار دارد.