تلسکوپ رصدخانه ملی ایران چشم بر جهان گشود

اولین نورگیری (مهندسی) تلسکوپ 3.4 متری رصدخانه ملی ایران با موفقیت انجام شد و خبر آن روز شنبه 23 مهر 1401 از طریق وب‌سایت رصدخانه ملی منتشر شد.

بالاخره تلسکوپ رصدخانه ملی‌مان چشم بر جهان گشود. خبر خوبی که شاید در دریای خبرهای ناگوار این روزها اندک دلی به دست آورد!

طرح رصدخانه ملی ایران نخستین طرح کلان علمی کشور در حوزه علوم پایه است که پژوهشگاه دانش‌های بنیادی آن را با تکیه بر توانایی‌های علمی و فنی ایرانیان اجرا می‌کند.

تلسکوپ اصلی این رصدخانه آینه‌ای با قطر 3.4 متر دارد که شیشه آن سال 1393 از شرکت سازنده (اپتیون ِ فنلاند) وارد ایران شده بود. شیشه آینه ثانویه آن هم با قطر 60 سانتی‌متر در سال 1399 وارد ایران شد. این دو شیشه در ماه‌های اخیر با راه‌اندازی سامانه لایه‌نشانی آینه، آلومینیوم اندود شده و تبدیل به آینه شدند و آماده نصب و استفاده در تلسکوپ شده‌اند.

براساس خبر منتشر شده در سایت رصدخانه ملی «اولین نور» آغاز مجموعه‌ای از فعالیت‌هاست که هدف از آنها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگی‌های اصلی تلسکوپ نظیر ابعاد لکه نوری در کانون و قابلیت کنترلیِ آن مانند هدف‌گیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است. این فرآیند با انجام تنظیمات نهایی تلسکوپ و تجمیع نرم‌افزارها به بهره‌برداری علمی از تلسکوپ منتهی می‌شود.

دقت کنید که این یک تصویر آزمایشی است و نباید از آن انتظار عکس‌های زیبا و شگفت‌انگیز اجسام کیهانی را داشته باشید.

این عکس تصویری است از یک جفت کهکشان برخودری به نام Arp 282 . این دو کهکشان در فاصله 320 میلیون سال نوری از ما در امتداد صورت فلکی آندرومدا قرار دارند.

داده‌های تصویرهای اولیه نشان می‌دهند که تلسکوپ در ابتدای فرآیند نورگیری، کیفیت تصویر 0.8 ثانیه قوسی منطبق بر پارامتر دید نجومی متوسط سایت رصدی گرگش را در کانون اصلی و در گستره میدان دید 2 دقیقه قوسی فراهم کرده است.

این عکس یکی از نخستین عکس‌های ثبت شده توسط تلسکوپ 3.4 متری رصدخانه ملی ایران است. و بخشی از تصویرهای ثبت شده در فرایند سنجش قابلیت‌های فنی تلسکوپ است.

این سنجش‌های اولیه نشان داده‌اند که میزان دقت فعلی تلسکوپ به مراتب بهتر از میزان تعیین شده در اسناد طراحی آن است.

بسیار خوشحالیم که چشم‌مان به دیده‌گشایی تلسکوپ رصدخانه ملی‌مان روشن شد. منتظر هستیم تا فرآیندهای تنظیم و راه‌اندازی بخش‌های مختلف تلسکوپ و رصدخانه تکمیل شده و فعالیت‌های علمی و پژوهشی آن به زودی شروع شوند.