دنباله‌دار لئونارد
دنباله‌دار لئونارد
این روزها (آذرماه ۱۴۰۰) صحبت زیادی از ظهور یک دنباله‌دار جدید می‌شود. در رسانه‌های مختلف آنلاین حرف و عکس آن زیاد منتشر می‌شود. دنباله‌داری که می‌توان آن را با چشم غیرمسلح در آسمان دید.
لئونارد نام دنباله‌داری است که ۱۴ دی ۱۳۹۹ توسط گرگ لئونارد ِ اخترشناس در رصدخانه کوه لمون امریکا کشف شد. منشأ این دنباله‌دار، ابر اورت است و هنگام اولین مشاهده‌اش در جهتی که تقریبا عمود بر صفحه منظومه شمسی است به خورشید نزدیک می‌شد. پس از عبور از نقطه حضیض مداری خودش در دی‌ماه امسال، دوباره به سوی ابر اورت رهسپار خواهد شد و نهایتا از دیدگان زمینی‌یان پنهان می‌شود.
با نزدیکتر شدن آن به زمین و خورشید در آذر و دی امسال، امکان دیدن آن با تلسکوپ‌های آماتوری و نهایتا با چشم غیرمسلح فراهم می‌شود. تقریبا از هفته دوم آذر، رصدگران نیمکره شمالی توانستند با تلسکوپ‌های آماتوری خود، سیمای زیبای آن را در آسمان ثبت کنند.
عکس بالا: مدار دنباله‌دار لئونارد در گردش به دور خورشید، هنگامی که به نزدیک خورشید می‌رسد. پاره‌خط‌های عمودی، نشان‌دهنده صفحه مداری دنباله‌دار نسبت به صفحه مداری سیاره‌ها است.
طبق محاسبات انجام شده از مدار و وضعیت فیزیکی آن، مشخص شده بود که در ۲۱ آذر ۱۴۰۰ به نزدیک‌ترین فاصله از زمین (حدود ۳۵ میلیون کیلومتر) می‌رسد. بنابراین احتمالا بین ۱۹ تا ۲۴ آذرماه بتوان آن را با قدر ظاهری بین ۴٫۵ تا ۵ با چشم غیرمسلح دید. و از این جهت آن را درخشان‌ترین دنباله‌دار سال معرفی کرده‌اند.
لئونارد در مسیر حرکت خود به بخش داخلی منظومه شمسی، در ۱۳ دی ۱۴۰۰ به کمترین فاصله تا خورشید (حضیض خورشیدی) خواهد رسید و پس از آن در مسیر برگشت به سمت ابر اورت، از خورشید و زمین دور خواهد شد. آرام آرام، هم گیسو و دنباله خودش را از دست می دهد و هم هر چه دورتر می‌شود، امکان دیدنش هم سخت‌تر خواهد شد.
رصد و مشاهده دنباله‌دار لئونارد
دنباله‌دار لئونارد تا روز دوشنبه ۲۲ آذر در آسمان صبحگاهی، قبل از طلوع خورشید دیده می‌شود و پس از آن با انتقال به آسمان شامگاهی، در لحظات بعد از غروب خورشید در نزدیک افق جنوب غربی و غربی دیده می‌شود.
البته هنگامی که به آسمان شامگاهی جابه‌جا می‌شود، امکان دیدنش برای ساکنین نیمکره شمالی سخت و مشکل خواهد شد؛ ولی در عوض رصدگرانی که در نیمکره جنوبی ساکنند، می‌توانند آن را راحت‌تر مشاهده کنند.
هر چند گفته شد که در چند روزی که از نزدیک‌ترین فاصله از زمین عبور میکند، قدر ظاهری آن کمتر از حدّ قدر چشم غیرمسلح می‌شود، ولی با توجه به این‌که نزدیک افق است و در نور فلق و شفق قرار دارد، دیدن آن با چشم غیرمسلح کار ساده‌ای نخواهد بود. و چه بسا افرادی که تجربه کافی در رصد نداشته باشند، نتوانند آن را ببینند.
البته استفاده از دوربین دوچشمی کمک میکند که بتوانیم آن را مشاهده کنیم.
بنابر گزارشی که آقای مهدی رحیمی از رصدگران آماتور و عکاسان نجومی باسابقه ایرانی داده‌اند؛ در صبحگاه جمعه ۱۹ آذر، علیرغم آن‌که در رصدگاه خیلی خوبی بدون آلودگی نوری و جوّی به رصد آن پرداخته‌اند، دیدن آن با چشم غیرمسلح به سختی امکان‌پذیر شده بود.
بنابراین وقتی هم به آسمان شامگاهی منتقل می‌شود (از سه‌شنبه ۲۳ آذر به بعد) نباید انتظار داشته باشیم که بتوان آن را از داخل شهر مشاهده کنیم. شاید اگر آسمان خوبی داشته باشیم با دوربین دوچشمی کوچک بتوان آن را تشخیص داد.
امیدوارم ابزار و مکان مناسب برای دیدن این دنباله‌دار را داشته باشید و بتوانید آن را در این روزهای پایانی آذرماه مشاهده کنید.
نویسنده: محمد همایونی
شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۰
یک نظر
?