راهنمای یافتن صورت های فلکی
یافتن صورت های فلکی برای علاقه‌مندان تازه کار، نیاز به راهنمایی و آموزش اولیه دارد. این مقاله شامل دو قسمت است که بخش اول آن در یک ویدئوی ۲۰ دقیقه‌ای به آموزش یافتن صورت های فلکی می‌پردازد. و در بخش دوم یک ابزار بسیار مناسب که مورد نیاز هر علاقه‌مند و رصدگر آسمان است ارائه می‌شود. این ابزار، نقشه های ماهانه و فصلی آسمان شب یا نقشه صورت های فلکی در ماه‌ها و فصل‌های مختلف سال است.
بخش اول: فیلم راهنمای یافتن صورت های فلکی
صورت های فلکی در واقع ترکیباتی فرضی از ستارگان هستند که شکل‌ها و تصویرهای خاصی را می‌سازند. تاریخچه شکل‌گیری آن‌ها به اندازه فرهنگ اقوام مختلف، قدمت دارد. هر قوم و ملتی با توجه به باورها و اعتقادات و افسانه‌های خود، آن‌ها را دسته‌بندی و نام‌گذاری کرده‌اند. اکنون کل آسمان به ۸۸ صورت فلکی تقسیم بندی شده و مرز و حدود هر کدام هم کاملا مشخص است. این کار توسط اتحادیه بین المللی نجوم انجام می‌شود.
شناخت صورت های فلکی باعث می‌شود که ما به راحتی بتوانیم آسمان و اجرام موجود در آن را شناسایی کنیم. و حرکت اجرام منظومه شمسی را نیز در بین ستارگان راحت‌تر بررسی کنیم.
مقاله مرتبط: «فهرست نام صورتهای فلکی»
یکی از جذاب‌ترین کارهایی که علاقه‌مندان به نجوم و ستارگان، انجام می‌دهند یافتن صورت های فلکی و آشنایی با آن‌هاست. در حقیقت یک منجم آماتور مهارت زیادی در شناخت صورت های فلکی دارد. اما پیدا کردن صورت های فلکی هم نیاز به اصول و نکات مخصوص به خود دارد و هم ابزار خاص خود را می‌طلبد. در فیلم بالا سعی شده است تا به ساده‌ترین شکل، اصول یافتن صورت های فلکی آموزش داده شود و به صورت عملی نکات مربوط به پیداکردن آن‌ها بیان شود.
نسخه با کیفیت این فیلم را می‌توانید با کلیک بر دکمه زیر دانلود کنید:
در رصد آسمان صبور باشید:
موفقیت در رصد آسمان = تمرین + تکرار + بردباری
بخش دوم: نقشه های ماهانه صورت های فلکی
همان طور که در ویدئوی آموزشی فوق بیان شده، یکی از ابزارهای مهم در یافتن صورت های فلکی، نقشه های آسمان شب در مواقع مختلف سال است. برای همین منظور مجموعه کاملی از این نقشه‌ها را به دو صورت ماهانه و فصلی تهیه و تنظیم کرده‌ام که می‌تواند باعث پیشرفت رصدها و یافتن صورت های فلکی توسط شما شوند. این نقشه‌ها به صورت عکس با کیفیت بالا هستند که امکان چاپ را هم فراهم می‌کنند. سه نمونه از آن‌ها را در تصویرهای زیر می‌توانید مشاهده کنید.
- نقشه‌های ماهانه، وضعیت صورت های فلکی را در شب‌های میانی ماه مورد نظر نشان می‌دهد. از طرفی این نقشه‌ها در دو حالت زمینه سفید و مشکی تهیه شده است تا کاربرد آن برای شما آسان‌تر باشد. این مجموعه شامل ۲۴ نقشه است.
- نقشه‌های فصلی شامل ۱+۴ نقشه هستند و تعداد بیشتری از اجرام معروف غیرستاره‌ای را شامل می‌شوند.
البته این نقشه‌ها مربوط به آسمان نیمکره شمالی است.
برای دانلود نقشه های صورت های فلکی بر دکمه نارنجی زیر کلیک کنید:
یک فایل زیپ شده به حجم ۳۲ مگابایت دانلود می‌شود.
روی عکس‌های نمونه زیر کلیک کنید تا در ابعاد بزرگ مشاهده کنید.
تهیه و تنظیم: محمد همایونی
44 نظر
سلام خسته نباشی سایت خوبی داری!
متاسفانه اکثر جوونا سرشون به صفحات مجازی و چیز های پوچ گرمه و خبری از جهان اطرافشون با این همه زیبایی و معما ندارند.
و تشکر از شما که به رایگان دانسته های خودتون رو به اشتراک میگذارید
سلام و درود بر شما ناشناس ِ عزیز
از لطف شما سپاسگزارم.
خیلی خوب
ممنون از اطلاعات
استاد من شنیدم هر ۲ ساعت یک صورت فلکی از سمت شرق در حال طلوع میباشد
آیا این اتفاق در ماه های سال یا در هر فصل ثابت هست یا در حال تغییر میباشد
ممنون میشم اگر توضیحاتی در این زمینه بدین
درود بر آقافرشاد عزیز.
این مطلب، تقریبی است و دقیق نیست. آن‌چیزی که دقیق است طلوع برج‌های فلکی است که با صورتهای فلکی متفاوت هستند.
اما به تقریب می‌توان گفت که صورتهای فلکی‌ای که در ناحیه‌ی دایرة‌البروج و استوای سماوی هستند، تقریبا هر دو ساعت به صورت پی‌درپی طلوع می‌کنند. همه‌ی ماه‌ها هم همینطور است.
استاد کدام صورت های فلکی در ناحیه‌ی دایره‌البروج هستند
همان برج‌های فلکی که تشکیل منطقة‌البروج را می‌دهند:
برّه (حَمَل)، گاو (ثور)، دوپیکر (جوزا)، خرچنگ (سرطان)، شیر (اسد)، دوشیزه (سنبله)، ترازو (میزان)، کژدم (عقرب)، کمان‌دار (قوس)، بزماهی (جَدی)، آبریز (دَلو)، ماهی (حوت).
سلام، پسورد فایل نقشه ها چیه؟ ننوشتین هیچ جا
سلام و درود
هیچ پسوردی نداره. فقط یک فایل زیپ هست که باید اکسترکت بشود.
سلام و هزاران درود
خیلی مطلب خوب و عالیی آماده کردین از شما ممنونم به خاطر این همه زحمات. و خواستم بگم که من کلی استفاده کردم و لذت بردم مرسی.
Ps: امید به روزی که همه ما از علم ستاره شناسی بهره مند بشویم و از اطلاعات به درد بخورش استفاده کنیم (:
امیر آقای عزیز: درود برشما.
شما لطف دارید و بزرگوارید. خوشحالم و خدا رو شکر میکنم که برای شما مفیده بوده. دعای شما بسیار زیبا و عالیست.
سلام خسته نباشید
یه سوال از خدمتتون داشتم
نوار سفید رنگ موجود در نقشه های ماهانه سیاه نشانه چیه ؟
سلام و درود.
نوار راه شیری را نشان می‌دهد.
در صورتی که شما در مکانی به آسمان نگاه کنید که آلودگی نوری وجود نداشته باشد، می‌توانید نوار کهکشان یا همان راه شیری را مشاهده کنید.
سلام استاد عزیز
برای اینکه بفهمیم موقعیت صورتهای فلکی مثلا در ایران کدام منطقه میشه چطوری باید بفهمیم
سلام و درود بر عباس عزیز
سوال شما مبهم است و من نمی‌توانم منظور شما را درست متوجه شوم.لطفا توضیح بیشتری دهید.
اما در ویدئوی همین صفحه بیان کردیم که با چه ابزارهایی می‌توان نقشه صورتهای فلکی را در هر مکان و هر زمان به دست آورد و یافت.
کاش میشد فقط یه بار در آسمون معلق باشم و آسمون رو بگردوم
من سال ها، شب ها و روز ها دنبال این نقشه ها بودم. خیلی خوشحالم که پیدا کردم این سایت رو. بیش از هر ستاره شناس و اختر فیزیک دان دیگه، به کیهان و گیتی علاقه دارم. ضمنا من دندان پزشک هستم.
درود برشما آقای شهاب عزیز.
به شما بسیار تبریک میگم که اینقدر به نجوم و کیهان علاقه‌مند هستید؛ این خیلی خیلی عالیه.
و خوشحالم که این نقشه‌ها برای شما مفید و مناسب بوده.
امیدوارم شما رو در دوره‌های آموزش نجوم ملاقات کنیم
واقعا عالیه=) ممنونم که این اطلاعاتو رایگان در اختیارمون قرار میدین.
یادمه وقتی بچه بودم سه تا ستاره تو آسمون پیدا کرده بودم و یکی از سرگرمیام این بود که توو آسمون دنبالشون بگردم، حالا میبینم که اون سه ستاره همون کمربند جباره:))
درود برشما زهرا خانم عزیز.
لطف دارید.
خیلی عالیه که همچنان به نجوم علاقه‌مند هستید. حتما اون رو ادامه دهید.
یه سوال داشتم
اینکه بتونیم سحابی جبار و خوشه پروین رو با چشم غیرمسلح ببینیم با توجه به آلودگی نوری شهر منطقیه؟ احساس میکنم توهم زدم? اما وقتی با نقشه تطبیق دادم دقیقا توی همون مکان ها بودن
بازم متشکرم
بازهم درود بر شما زهرای عزیز.
بله منطقی هست. خوشه پروین که به راحتی قابل تشخیصه حتی از میدان انقلاب تهران هم قابل دیدن هست. اما سحابی جبار رو اگه در اون آلودگی شدید بتونید تشخیص بدید، فقط به صورت یک ستاره بسیار کم‌نور دیده میشه و حالت مه‌آلود بودنش دیگه قابل تشخیص نیست. ولی در شهرهای کوچکتر از تهران، میشه حالت مه‌آلودی اون رو تشخیص داد.
تطبیق با نقشه‌تون درست بوده.
بله من در خوزستان زندگی میکنم
ممنونم از پاسخگوییتون=)
سلام
خیلی ممنون توضیحات مفید و کاملتون.
ویدئو و تصاویرماهانه و فصلی نجوم خیلی جامع گویای بسیاری از مباحث نجوم بود.
باز هم ممنون از زحماتی ک برای جمعآوری مطالب کشیدید
درود و سلام بر شما آقاجواد عزیز.
لطف دارید شما.
درور بر شما دوست عزیز
سپاس که این علم رو برای ما به اشتراک گذاشتید، خیلی لذت بردم.
به امید روزی که ایران عزیز دوباره به روزهای خوش و خرم برگرده.
سلام بر پریسای عزیز.
سپاس از حضور شما در سایت و ابراز لطف شما. به امید چنین روزها و دوران‌هایی.
سلام وقت بخیر و درود بر وجودتان تصویر اولی که در وبسایتتون گذاشتین فردی که بر روی سطحی صاف ایستاده ایا منظور بر اینه که از نظر شما تئوری زمین تخت واقعیه؟
سلام و دورد برشما.
آفرین به دقت شما.
نه! ارتباطی به زمین‌تختگرایی نداره. یک کارتون از افق ناظر هست.
زمین‌تختگرایی که یک توهم بیشتر نیست
بله ممنون از پاسخ شما بسیار سپاسگزارم ?
در این بحث من مدت ها بود شکاک شده بودم ولی خب با مطالعاتی که در این باره کردم شکم بر طرف شد و همچنین خواستم تا نظر ستاره شناسی همچون شما رو بدونم
باعث خوشحالیه که از دام اون‌ها نجات پیدا کردید.
اون‌ها اعتقادی دارند به نام زمین‌تختگرایی که به هر وسیله‌ای می‌خواهند اون رو اثبات کنند. و کارشون هیچ علمی هم نیست
سلام
این نقشه ها در سال های مختلف هم فرق می کنه یا فقط ماه ها مهم هستند مثلا الان سال ۱۴۰۱ هستیم هم می شه استفاده کرد
سوال بعدی هم درباره ی ساعت رصد هست که آیا اگه بخوایم تو یه ساعت دیگه رصد کنیم باید یه نقشه ی دیگه داشته باشیم
سلام و درود برشما
آن‌چه را که نیاز داشته باشید در فیلم آموزشی بیان کرده‌ایم. البته مطالب مفصل‌تر هم هست که فرصتش اینجا نبوده و در کلاسهای آموزشی تقدیم می‌کنیم.
این نقشه‌ها تا ده‌ها سال دیگر هم قابل استفاده هستند. فقط باید بتوانید درست از آن‌ها استفاده کنید.
ساعت رصد: تقریبا یک ساعت پس و پیش آن‌چه در آن آمده است، تفاوت زیادی که موجب سردرگمی شود ایجاد نمی‌کند.
البته که: نقشه‌های یک ماه را می‌توان دو ساعت زودتر در ماه بعد یا دو ساعت دیرتر در ماه قبل استفاده کرد.
موفق باشید
ممنون از پاسختون
من علاقه ی بسیار زیادی به نجوم دارم لطفا راهنمایی کنید از کجا شروع کنم
درود بر آقامحمد عزیز.
بهترین و سریع‌ترین راه، شرکت در دوره‌های آموزش نجوم است.
اگر هم بخواهید خودتان یادبگیرید، از برخی کتاب‌ها مثل نجوم به زبان ساده یا اخترشناسی یا ستاره‌شناسی به زبان آدمیزاد می‌شود استفاده کرد. ولی همین کتاب‌ها هم نیاز به معلم دارند.
در اولین گام کمی با اصول رصد آسمان آشنا شوید و عمل کنید، مقداری از مبانی تئوری نجوم را یادبگیرید. ولی از همه بهتر شرکت در دوره‌های آموزش نجوم است.
سلام آقای همایونی.
دستتون درد نکنه عالی بود. یک دنیا ممنون
سلام بر فاطمه‌خانم عزیز.
خدا رو شکر. سلامت باشید.
درباره سوالی که پرسیدید، اگر اینجا پاسخ را بدهم دیگه همه خواهند دانست. پس برای دریافت آن از طریق ایمیل یا پیام واتساپ به بنده پیام دهید تا پاسخش را تقدیم کنم.
البته یک نقطه نیست، بلکه یک ناحیه از زمین است که اسم مشخصی هم دارد.
چشم. آخه در ویدئو گفتین که آخرش می گین. از اون جهت.
سپاسگذارم.
بله درسته. و آخرش هم فراموش کردم.
در عوض به این صورت مشخص میشه که چه کسانی با دقت فیلم را استفاده کرده‌اند، همچون شما. تبریک به شما.
ایمیل شما پاسخ داده شد.
آقای همایونی در دقیقه 4 ویدئو گفتین نقطه ای هست که همه ستاره ها از اون نقطه قابل رویت هستن. من جواب رو در آخر ویدئو پیدا نکردم. ممنون میشم بگین کدام نقطه ست.
سلام
بنده تازگی به نجوم علاقه مند شدم با مشورت دوستان تلسکوپ ۷۰۹۰۰ کامار خریدم
لطفا بفرمایید چجور تلسکوپی هست و چه سیاراتی رو میتونم ببینم
بعد اینکه فقط تلسکوپ خریدم هیچ اطلاعاتی از آسمان ندارم
ممنون میشم راهنمایی فرمایید
سلام بر آقای محمودی عزیز.
تبریک به شما که علاقه‌مند نجوم هستید و خوشحالم که حتا تلسکوپ هم تهیه کرده‌اید.
همیشه توصیه بنده به علاقه‌مندان نجوم این است که قبل از خرید تلسکوپ، مدت زمانی کافی روی آموزش و یادگیری نجوم (هم مباحث نظری و هم تمرین‌های رصدی) فعالیت کنند و پس از آن تلسکوپ تهیه کنند. تا بتوانند از تلسکوپ استفاده مناسب را ببرند.
در مرحله اول، تلاش کنید با همین ویدئو و آموزش موجود در همین صفحه، با صورتهای فلکی مهم آشنا شوید، یعنی بتوانید در آسمان آن‌ها را پیدا کنید. سپس یافتن سیاره‌ها را تمرین کنید و بیاموزید. و در همین حین هم با تلسکوپ‌تان رصدهای ماه و سیاره‌ها را انجام دهید. در ادامه می‌توانید علاوه بر ماه و سیاره‌ها، سوژه‌های دیگری هم با آن بیابید و رصد کنید.
تلسکوپ کوچکی است، اما می‌توان با آن ماه و سیاره‌ها را رصد کرد. برخی اجرام غیرستاره‌ای را هم می‌تواند برایتان بیابد. ستاره‌های دوگانه و متغیر خوبی را هم با آن می‌توان رصد کرد.
اگر مایل به یادگیری نجوم باشید، توصیه میکنم در دوره آنلاین مبانی نجوم در همین سایت شرکت کنید. بالا و پایین صفحه، دکمه‌ی آن هست.
با سلام
ممنون از پاسخ کامل جنابعالی
حتمن از مطالب و کلاسهای شما استفاده خواهم کرد
سلام و وقت بخیر. من برای افزودن جزئیات دقیق برای کتاب داستانی اساطیری ام نیاز مبرم به نقشه ی صورت های فلکی دارم که راهنمای قهرمانانم باشند و فرصتم متاسفانه اندک و کارهای باقیمانده بسیاره. بعد از جستجوی بسیار، اینجا رو دیدم و با ذوق و شوق فراوان روی دانلود کلیک کردم(نوشته بود یک ایمیل معتبر وارد کنید و روی دانلود بزنید) اما هیچ اتفاقی نیافتاد… لطفا اگر امکانش هست این پکیج رو به ایمیل بنده ارسالشون کنید یا راهی برای دانلودِ این مجموعه پیش پای من بگذارید. هرکاری کردم دانلود نشد که نشد. پیامی هم به ایمیلم نرسیده و گویی هیچ اتفاقی نیافتاده… پیشاپیش از لطف شما سپاسگزار و قدردان زحمات عزیزان هستم.
سلام و درود برشما
باعرض معذرت از مشکلات فنی پیش‌آمده.
برایتان ارسال می‌شود.